نرم‌افزار جیره‌نویسی اسب، یک ابزار محاسباتی تخصصی است که با هدف تنظیم دقیق و علمی جیره‌های غذایی اسب‌ها در شرایط مختلف فیزیولوژیک و عملکردی طراحی شده است. این نرم‌افزار بر مبنای مدل‌های تغذیه‌ای معتبر بین‌المللی از جمله گزارش NRC (2007) برای اسب‌ها توسعه یافته و توانایی تطبیق نیازهای تغذیه‌ای با ویژگی‌های فردی حیوان را داراست.
جهت مشاهده امکانات نرم افزارهای جیره نویسی (فید افزارها) کلیک نمایید.
مبانی علمی طراحی جیره در اسب :
برخلاف سایر گونه‌های دام، اسب‌ها به دلیل ویژگی‌های خاص گوارشی (مونواستومک با تخمیر پس‌روده‌ای) و حساسیت بالا به اختلالات تغذیه‌ای مانند کولیک، لامینیت، و عدم تعادل الکترولیتی، نیازمند جیره‌هایی با دقت بالا در فرمولاسیون هستند. نیازهای تغذیه‌ای اسب تابعی از عوامل متعددی از جمله نژاد، وزن بدن، سن، سطح فعالیت (نگهداری، کار سبک، متوسط یا شدید)، وضعیت تولیدمثلی (آبستنی، شیردهی) و وضعیت بدنی (BCS) است.
قابلیت‌های کلیدی نرم‌افزار :
محاسبه نیازمندی‌های دقیق تغذیه‌ای شامل انرژی قابل هضم (DE)، پروتئین قابل هضم در روده کوچک (DPI), اسیدهای آمینه ضروری، مواد معدنی (Ca, P, Mg, Zn, Cu, Se) و ویتامین‌ها
استفاده از پایگاه داده‌ی تخصصی خوراک‌های رایج در تغذیه اسب شامل یونجه، کاه، غلات، مکمل‌ها، و خوراک‌های آماده تجاری، با قابلیت اصلاح و افزودن ترکیبات جدید بر اساس آنالیز آزمایشگاهی
پشتیبانی از جیره‌نویسی برای سناریوهای خاص: اسب‌های ورزشی (با در نظر گرفتن شدت تمرین)، اسب‌های در حال رشد، مادیان‌های آبستن و شیرده، و اسب‌های مسن یا مبتلا به بیماری‌های متابولیک (مانند سندرم متابولیک اسب، Cushing)
ارزیابی توازن جیره از نظر نسبت‌های Ca:P، DE:CP و سایر شاخص‌های تغذیه‌ای مهم
خروجی تحلیلی با قابلیت بررسی انحراف از نیازهای استاندارد و محاسبه ضریب کارایی جیره
کاربردهای پژوهشی و عملیاتی
در واحدهای اصلاح نژاد و پرورش اسب: برای کنترل رشد و پیشگیری از بیماری‌های تغذیه‌ای استخوانی در کره‌ها
در مراکز دامپزشکی: برای تنظیم رژیم‌های حمایتی در دوره نقاهت یا بیماری
در باشگاه‌های سوارکاری و ورزش‌های اسب‌سواری: برای افزایش راندمان ورزشی و بازیافت سریع پس از تمرین
در پروژه‌های تحقیقاتی: برای بررسی اثر جیره‌های مختلف بر عملکرد، ترکیب بدنی و رفتار تغذیه‌ای اسب‌ها
نتیجه‌گیری :
نرم‌افزار جیره‌نویسی اسب، با ارائه بستری علمی و انعطاف‌پذیر برای طراحی جیره، ابزاری مناسب جهت بهینه‌سازی تغذیه و ارتقاء سلامت اسب‌ها در شرایط گوناگون است. به‌کارگیری چنین ابزارهایی گامی مؤثر در جهت استانداردسازی مدیریت تغذیه در صنعت پرورش اسب به شمار می‌رود.